Bart de Koning is trainer en materialenontwikkelaar voor natuur in de kinderopvang.

Hij organiseert trainingen en workshops voor de kinderopvang. Klik hier voor meer informatie.


Mis geen enkele tip! Aboneer u op deze weblog.

Meer informatie of abonneren op deze weblog?

Vul in de rechterkolom je mailadres in bij 'volg mij per e-mail'

donderdag 26 april 2012

Hoe heet jij, vogel?

In de serie Terra Incognita

Wat de grote natuuronderzoekers van vroeger kenmerkte was hun nieuwsgierigheid, drang naar avontuur en verzamelwoede. Darwin is natuurlijk heel bekend. Maar Linneaus is ook heel interessant. De vader van Linneaus had een familienaam nodig om te studeren. Linneaus is zelfbedacht Latijns voor de oude lindeboom bij het geboortehuis van papa Linneaus.

Kennelijk heeft zoonlief dit verlatijnsen overgenomen. Op de universiteit in Leiden publiceerde hij zijn levenswerk: Systema Naturae. Hierin deelde hij het leven op aarde op in drie rijken: Het plantenrijk, het dierenrijk en het stenenrijk. Onze Linneaus was er namelijk van overtuigd dat stenen ook een soort van leefden.

In de huidige pedagogiek zit het ordenen van de dingen: zijn ze blauw, groen of geel, leg op volgorde van groot naar klein nog vooral bij de onderbouw van de basisschool. En in de vooruitstrevende maatschappij is er een zekere afkeer van dingen in hokjes stoppen. Toch spreekt het heel veel mensen aan wat Linneaus deed. Alleen kennen kinderen helaas meer pokemonsoorten uit hun hoofd, dan vogelsoorten. En toch, zodra de Albert Heijn met dierenkaartjes op de markt komt, zijn de kids ook daarover reuze enthousiast.

Laat kinderen dus goed kijken. Laat ze planten en dieren ordenen op kenmerken. Die kenmerken kunnen ze zelf bedenken, maar je mag ze ook best vertellen over Linneaus en zijn uitvindingen over de 'spinnenfamilie' of de 'veelpotigen'. Grappig is natuurlijk om zelf ook Latijnse namen te bedenken.

Mede door dit soort ingevingen heb ik de ontdekkaart Terra Incognita gemaakt. Voor 2 euro heb je er een in huis. 1 euro 50 per stuk als je er 10 of meer bestelt. Hier lees je er meer over:

www.ontdekkaart.blogspot.com

maandag 23 april 2012

Onderzoek de natuur

Ontdekkaart Terra Incognita

Pedagoog Kees Both heeft het vaak over 'ontdekkend leren'. Streef naar een 'onderzoekende houding' van kinderen. Ga met kids naar buiten, observeer ze goed, en je ziet het gebeuren. Kinderen zijn kleine ontdekkingsreizigers. Na enig uitrazen staan ze open om goed te kijken, te luisteren, te proeven, te ruiken en te onderzoeken. 


Stimuleer je kinderen om net als de grote natuuronderzoekers vroeger, onderzoek te doen, vragen te stellen, zelf achter het antwoord te komen. Redmond O' Hanlon, is veel op reis geweest in het voetspoor van zijn favoriete natuuronderzoekers. Op TV heette dat O' Hanlon's helden. Redmonds helden, zijn ook mijn helden. Die van jou ook? Of die van je kinderen? Bestel Terra Incognita voor 2 euro per stuk. Bij 10 of meer stuks voor 1 euro 50 per stuk, ex. verzendkosten. Leuk voor in de meivakantie!

www.ontdekkaart.blogspot.com



Volg deze site, de komende dagen meer over wat we van Darwin, Linneaus, Maria Merian (rupsenonderzoekster) en huidig bioloog Gerrit Jan de Bruyn kunnen leren

dinsdag 3 april 2012

Kikkervisjes grootbrengen


Kikkers zijn bijzondere dieren. Ze worden geboren in het water, veranderen dan van kikkervis in kikker en gaan meest op het land leven (ze hebben wel vochtige plekken nodig). Op veel groepen in onderwijs of kinderopvang wordt geprobeerd om kikkervisjes te houden in een aquarium. Reuze educatief, maar het gaat te vaak mis. Vandaar deze tips! Veel plezier ermee!




Volgens de praktijk van de faunawet mag je alleen kikkerdril verzamelen, en deze opkweken tot kikkers. Dus geen kikkervisjes. Je bent verplicht ze terug te zetten op de plek waar je ze hebt verzameld. Veel meer informatie over het opkweken van kikkervisjes, voedsel en zo, vind je op de site van waterwereld. Paddenvisjes (de dril zit in strengen in plaats van in klompjes bij elkaar) mag je niet houden.

* Je hebt een glazen of kunststof bak nodig om de kikkervisjes in te houden.

* Zoek naar kikkerdril. Neem een beetje van de kikkerdril mee in een emmer. Neem het water uit dezelfde sloot mee om in bak te doen. 20 eitjes zijn echt genoeg. Neem wat drijvende waterplanten mee, en doe die ook in de bak.

Tip: neem  een paar kinderen mee als je de kikkerdril gaat verzamelen.

* Doe onder in de bak steentjes. Vul hem met slootwater. Doe er ook waterplanten bij.

* Zet de bak met kikkervisjes het liefst buiten, of op een koele plek binnen. Kamertemperatuur is eigenlijk te warm voor kikkervisjes.

* Gebruik slootwater en ververs het af en toe. Je hoeft de kikkervisjes dan niet zoveel eten te geven. Als ze groter worden hebben ze meer voedsel nodig. Schijfjes komkommer of stukjes tomaat vinden ze lekker. Als ze bijna kikkers zijn, eten ze vliegjes. Je kunt fruitvliegjes kweken. Maar die vliegen dan wel door je hele keuken. Beter is het ze op tijd vrij te laten.

* Op een zeker moment krijgen de kikkervisjes achterpootjes. De visjes veranderen dan langzaam in kikkertjes. Dan groeien ook voorpootjes. Het zijn dan kikkertjes met een staart. Zet ze snel terug in de sloot waar je ze gevangen hebt. Veel leerkrachten kennen het trauma van 12 dode kikkertjes op een maandagochtend. Ze waren te laat met de kikkertjes terugzetten.

Kikkers en padden zijn beschermd. Voor educatieve doelen is het toegestaan om kikker- en paddenvisjes te houden.


Deze tip komt uit het boekje: "Naar Buiten in het voorjaar". Hier vind je allerlei praktische tips om bijvoorbeeld kleine beestjes naar je tuin te lokken, om rupsen succesvol om te toveren tot vlinders, om op een zonnige dag zonder regen toch een regenboog te maken enzovoorts. De activiteiten zijn geschikt voor begeleiders van kinderen van 4 tot 9 jaar.


Als pdf kost deze 7 euro 50, in print 15 euro incl. verzendkosten. Bestellen? Stuur mij een mail. U krijgt de factuur per mail of per post thuisgestuurd.


Een lespakket alleen over kikkers en kikkervisjes houden vind je bij het RAVON

maandag 2 april 2012

Met de sporometer vind je alle diersporen

Wil je kinderen iets laten zoeken, dan helpt het om ze iets in handen te geven. Het ding op de foto lijkt misschien op een wichelroede. Maar het is een 'sporometer'. Met de sporometer in de hand vind je alle diersporen, van slakkenhuizen, hertenkeutels, molshopen tot muizenholen. En heb je genoeg van het gespeur, kun je hem altijd nog ombouwen tot katapult.


Je kunt sporometers overal vinden. Maak hem van dode takken op de grond. Breek er een stuk af, schaaf hem desgewenst een beetje bij of haal de schors er af en maak hem glad. Succes gegarandeerd (als je ook je ogen maar gebruikt).