Bart de Koning is trainer en materialenontwikkelaar voor natuur in de kinderopvang.

Hij organiseert trainingen en workshops voor de kinderopvang. Klik hier voor meer informatie.


Mis geen enkele tip! Aboneer u op deze weblog.

Meer informatie of abonneren op deze weblog?

Vul in de rechterkolom je mailadres in bij 'volg mij per e-mail'

vrijdag 28 december 2012

Vogels voeren en vetbollen maken

Vogels gebruiken het hele jaar door veel energie en hebben dus veel voedsel nodig. In het voorjaar kunnen ze veel insecten vinden. In het najaar zijn er weer veel zaden. Maar in de winter moeten ze het vaak hebben van hun vetreserves. Ook als er geen sneeuw ligt, kun je ze dus best voer geven. Maar doe het wel goed! Kies het juiste voer, leg het goed neer, en voer ze niet teveel in één keer. Dan voer je namelijk vooral ratten en muizen.

De vogelbescherming geeft de volgende tips:

  • Voer bij voorkeur in de ochtend en aan het einde van de middag
  • Leg of strooi niet teveel voedsel tegelijk: muizen en ratten zijn er gek op
  • Voedsel waarin zout is verwerkt is niet goed voor vogels; brood en kaas kan wel
  • Margarine werkt laxerend en is dus niet geschikt
  • Waterrijk voedsel zoals fruit in grotere stukken geven om snel bevriezen te voorkomen
  • Geef geen voedsel met oliën/vetten aan eenden in een wak, hun verenpak raakt dan de waterdichtheid kwijt
  • Geef het voedsel op een plek op de grond die sneeuwvrij is gemaakt, liefst bij een struik of haag
  • Voor de hulp aan kleine vogels: gebruik een speciale voedersilo, grote vogels kunnen dan niet bij het voer komen

Welke vogel eet wat?

Elke vogel heeft een ander menu. Vaak kun je aan de snavel zien wat ze eten. Een merel heeft een lange spitse snavel. Daarmee trekt hij regenwormen uit de grond. Een vink heeft een sterke brede snavel om zaden mee te kraken. De boomklever heeft een smalle snavel om insecten uit de boom te peuteren.
Wil je dus veel vinken in de tuin, dan geef je ander voer, dan als je spechten en boomklevers wilt zien. Misschien wil je ze allemaal wel zien?

De vogelbescherming heeft een overzicht op haar website staan, wat de vogels eten.

Maak zelf vogelvoer

In dit filmpje zie je hoe je zelf vetbollen kunt maken.

dinsdag 18 december 2012

Verhalenjas


Het project 'de afvalmodeshow' van de Natuurdetectives in Amsterdam, begin ik met de 'verhalenjas'.
Ik heb de verhalenjas gekregen van een verhalenverteller in Siberië, die tegelijk dokter en tovenaar is (een sjamaan). Sjamanen hebben op hun jassen allemaal touwtjes, veren, spiegels, kralen, belletjes en gebruiksvoorwerpen. Al die voorwerpen vertellen wat over het leven van de sjamaan.

Zo ook in dit geval. De man van wie ik de jas en de hoed kreeg, verzorgde zijn gebit goed - vandaar de tandenborstel. Hij was een onderzoeker, vandaar het vergrootglas. Hij was de enige in zijn dorp die kon schrijven, vandaar de pen. Hij hield van kruidenthee, vandaar het zeefje op zijn hoed enzovoorts.

De Sjamaan verbaasde zich erg over het feit dat wij in Nederland van alles in de vuilnisbak gooien. Elk voorwerp vertelt iets over je zelf. Je gooit dus iets van jezelf weg. Je moet dus zuinig zijn op je spullen!

Maar waarom begin je zo'n activiteit met een verhaal?
Het meeste wat mensen onthouden, komt van verhalen. Vaak zie je die verhalen op TV en herken je ze niet meer zo als verhalen. Maar gelukkig kun je ook nog uit het hoofd verhalen vertellen.

Een verhalenverteller maakt graag gebruik van attributen. En een jas en een hoed met voorwerpen zijn daarvoor ideaal. Het trekt de aandacht. De kinderen willen meteen weten waarom je zo'n rare jas aan hebt. Bovendien geeft het houvast. De spullen die aan de jas hangen zijn de onderdelen van je verhaal.

Je moet wel zorgen dat je geloofwaardig overkomt. Dus speel niet alsof je de Sjamaan zelf bent. Een verteltruc is dat je de jas gekregen hebt/ of dat je het verhaal van iemand hebt gehoord. Daarna geloven je toehoorders je. Zelf moet je er eigenlijk ook in geloven. Dus het moet voelen alsof je de sjamaan zelf bent, maar het toch in de derde persoon vertellen.

Om zelf in je eigen verhaal te geloven, is het handig om de jas zelf te maken, en hem niet te huren/kopen in een feestwinkel. 
Ook moet je het verhaal niet uit je hoofd leren. Houdt de boodschap die je wilt vertellen met je verhaal in de gaten. En schrijf een paar steekwoorden op. Van mij hoeven de toehoorders ook niet perse te zitten. In dit geval wilden de kinderen allemaal kijken wat er aan de jas hing, dus kwamen ze heel dichtbij. Dat is prima, want zo krijg je interactie. Interactie is zeker bij het vertellen aan kinderen super belangrijk. Waak er wel voor dat de kinderen het verhaal niet van je overnemen.

Kleding die iets over jezelf vertelt is niks bijzonders, en komt ook in onze cultuur nog voor. Wat vertelt deze trui bijvoorbeeld over het kind dat hem draagt?





Tenslotte een inspirerende site over kleding en uiterlijk dat een verhaal vertelt: http://flickriver.com/photos/crushevil/favorites/




dinsdag 11 december 2012

Boomavontuur bij Trias Kinderopvang


Op de website van Trias Kinderopvang vond ik dit leuke verslag van mijn eigen activiteit. Het was een hele leuke dag, samen met 'Natuur is een Feest'-collega Michiel Schutte.

Wil je ook zo'n leuke dag met enthousiaste natuurbegeleiders, mail: bart@natuureducatie.com 

Verslag Boomavontuur met Bart de Koning

Op dinsdag 16 oktober is het eindelijk zover. Het grote bomenavontuur in Park Rusthoff. Natuurkenner Bart de Koning arriveert met de trein en zodra hij in Sassenheim is, wordt het droog. Als eerste komen de kinderen van de Kleine Wereld en het Lentepark. De tocht naar het park is al een groot avontuur, de kinderen vinden het heerlijk om door de plassen te stampen, want die liggen er genoeg. We gaan naar het bos, vertellen ze enthousiast. In het park aangekomen, neemt Bart de kinderen mee op een geweldige herfsttocht. We zoeken een paar mooie bomen op en de kinderen gaan met hun rug tegen de boom staan. Van daaruit heb je een veel mooier uitzicht op de toppen van de boom. Bart stelt voor om een boom omver te duwen, dat lukt niet want de wortels zitten stevig in de grond. De kinderen bekijken de bomen met ontzag, voelen de verschillende soorten schors, geven de boom een knuffel en daarna is het tijd om verder te lopen. Onderweg zijn er al schatten te vinden, de kinderen verzamelen blaadjes en takjes, daar kan later mee geknutseld worden. De schatten verdwijnen in zakjes en emmertjes en dan vraagt Bart wie er vanmorgen onder de douche is geweest. Het is tijd om te douchen…met bladeren! De kinderen verzamelen heel veel bladeren en op het teken van Bart gooit iedereen de bladeren in de lucht, wat een pret, we hebben heel veel gedoucht. We gaan op zoek naar paddenstoelen. We lopen een spannend paadje in en de kinderen krijgen de opdracht, zie je een paddenstoel, roep dan de kabouter. Er wonen heel veel kabouters in het Park want de kinderen blijven de kabouters roepen. We hebben zelfs een prachtige elfenbank gezien. Na een heerlijke ochtend in het park wandelen de kinderen met hun mooie schatten terug naar hun eigen locatie.
Voor de kinderen van BSO's de Toren, het Toppunt, het Noorderlicht en de Wensput heeft Bart een ander programma in petto. Bart laat zien dat je de besjes van de meidoorn kunt eten. Ze zijn heel klein, rood, maar smaken als een fris appeltje. Voor het raadspel verzamelen de kinderen verschillende soorten bladeren. De blaadjes worden op de grond neergelegd en een ander kind mag vragen stellen om erachter te komen welk blad een kind in gedachten heeft. Na het raadspel is het tijd voor boompje wisselen. De kinderen zoeken een boom uit en rennen van boom tot boom en zorgen ervoor dat zij niet getikt worden. Ter afsluiting worden de kinderen één voor één geblinddoekt, rondgedraaid en naar een boom toegebracht. Kunnen ze daarna de boom nog terugvinden? Met een andere groep gaat Bart de bladerendouche doen, maar eerst in bad. Een kind gaat tussen de bomen op de grond liggen en de andere kinderen verzamelen alle herfstbladeren en bedekken het kind. Dat is een aparte ervaring die de andere kinderen ook wel willen. Vlakbij dit bad hebben een aantal kinderen een kikker gevonden. Bart legt het verschil uit tussen een kikker en een pad en laat de kikker aan alle kinderen zien. Wie durft de kikker over te nemen? Hij is erg glibberig en voelt koud aan. Na de bestudering zetten de kinderen de kikker terug in de sloot. Met de grote jongens van het Toppunt heeft Bart een ander plan. 'Mannen, we gaan boomhangen'. Alle jongens worden om de beurt aan een tak gehangen en moeten vragen beantwoorden. Ze proberen zo lang mogelijk te blijven hangen. Daarna is het tijd om allemaal in de bomen te klimmen, sommige jongens gaan we heel erg hoog! Ook de jongens gaan in bad en onder een bladerendouche. Tot slot nog even een spel met een stok. Twee jongens krijgen ieder een stok en moeten proberen elkaar over de streep te duwen.
 
De kinderen van het Noorderlicht hebben kunnen ervaren hoe het is om als boom te groeien. Alle kinderen en leidsters maken zich klein tussen de bomen, ze zijn een zaadje. Het zaadje wordt groter en groter totdat het een mooie grote boom met veel bladeren is geworden.
En dan is er een eind gekomen aan het bomenavontuur. Bart en Michiel hebben de kinderen en medewerkers veel nieuwe activiteiten in de natuur laten ervaren, het is een heerlijke dag geweest.



zondag 9 december 2012

Geef eens een kinderfeestje cadeau!

Natuur is een feest! Onder dat motto organiseer ik samen met andere begeleiders, kinderfeestjes in de natuur. Keer op keer merk ik, hoeveel plezier kinderen hebben met eenvoudige activiteiten in het bos zoals een hut bouwen, een katapult maken, beestjes zoeken of in een boom te klimmen.

Heel veel kinderen komen helaas nog maar zelden in het bos. Door een kinderfeestje te organiseren, geef je niet alleen je eigen kinderen een bijzondere ervaring, maar ook de vriendjes of vriendinnetjes van je kind.

Vanaf nu kun je ook een kinderfeestje cadeau geven. De begeleiders van Natuur is een Feest organiseren feestjes in Zuidelijk Noord-Holland en in Amersfoort (later wellicht meer gebieden). De cadeaubon kost 100 euro. Mocht de ontvanger er geen gebruik van kunnen maken (overleg het misschien even van te voren), dan ontvang je 90 euro terug. Je ontvangt de cadeaubon op mooi stevig papier.

Je kunt de cadeaubon bestellen door een mailtje te sturen bart@natuureducatie.com of te bellen 06-29096804. Je kunt hier ook zelf een feestje boeken.